Search This Blog
Në këtë faqe gjeni njësitë mësimore nga lënda e matematikës për klasën e 6-të, detyra të shtëpisë, si dhe detyra për punë të pavarur.
Featured
- Get link
- Other Apps
Paraqitja e thyesave në boshtin numerik
Fillimisht rikujtojmë se boshti numerik paraqet një vijë të drejtë në të cilën janë vendosur numrat e realë.
Meqë thyesat po ashtu janë numra realë, atëherë si të tilla për to mund të përcaktohet pozita e tyre në boshtin numerik.
Do të konsiderojmë paraqitjen e thyesave të ndara në lloje:
1.Thyesat e rregullta
Në rastin kur thyesat janë thyesa të rregullta (pra, numëruesi më i vogël se emëruesi), atëherë dijmë se vlera e saj është numër më i vogël se 1 andaj edhe pozita e asaj thyese do të jetë mes nunmrave 0 dhe 1.
Shembull 1. Le të konsiderojmë thyesën `\frac 6 8 `
Pra, thyesa `\frac 6 8 ` është thyes e rregullt dhe si e tillë pozita e saj në boshtin numerik do të jetë mes numrave 0 dhe 1. Vizatojmë boshtin numerik të gjatë vetëm për aq sa na duhet.
Nga kuptimi i thyesave dijmë se emëruesi paraqet se në sa pjesë bëhet ndarja, meqë në rastin tonë emëruesi është 8 atëherë gjatësinë mes numrave 0 dhe 1 e ndajmë në 8 pjesë të barabarta.
Fillimisht meqë thyesa `\frac 1 4 ` është thyesë e rregullt, ajo ndodhet në boshtin numerik mes numrave 0 dhe 1, dhe meqë emëruesi i saj është 4 atëhere gjatësinë mes 0 dhe 1 e ndajmë ne 4 pjesë të barabarta:
Tani meqë numëruesi i thyesës `\frac 1 4 ` është 1, atëherë nga ndarja e mësipërme marrim veteë 1 pjesë:
Pra, pozita e thyesës `\frac 1 4 ` është përcaktuar si më poshtë:
2.Numrat e përzier
Dijmë që numrat e përzier paraqiten me anë të një numri të plotë dhe një thyese të rregullt.
Andaj si të tilla në boshtin numerik fillimisht caktojmë pozitën e numrit të plotë e më pas nga ai deri tek numri pasardhës shtojmë vlerën e thyesës së rregullt ngjashëm si më sipër.
Shembull 1. Le të konsiderojmë thyesën `2``\frac 6 8 `
Meqë thyesa `2``\frac 3 5 ` ka 2 të plota atëherë fillimisht marrim 2 të plota nga boshti numerik sikur më poshtë:
Tani shtojmë edhe thyesën `\frac 3 5 `. Mes numrit 2 dhe 3 bëjmë ndarje në 5 pjesë të barabata (meqë emëruesi është 5):
3.Thyesat e parregullta
Për të paraqitur thyesat e parregullta në boshtin numerik atëhere ato fillimisht i kthejmë në numra të përzier e më pas nga rasti i dytë dijmë se si ato t´i paraqesim në bosht numerik.
Shembull 1. Le të konsiderojmë thyesën `\frac 13 5 `.
Fillimisht shndërrojmë këtë thyes në numër të përzier.
`\frac 13 5 `=`2``\frac 3 5 `
Nga rasti i dytë mësuam se si këtë numër ta paraqesim në bosht numerik.
Për të luajtur një lojë lidhur me paraqitjen e thyesave në bosht numerik kliko këtu
Detyrë shtëpie
Paraqitni thyesat e mëposhtme në bosht numerik:
a) `\frac 3 5 `
b) `4``\frac 5 8 `
c) `\frac 16 7 `
- Get link
- Other Apps